cake and poetry

 Bir zamanlar Diyarbakır sinema kulübüne giden biri olarak (DSM 2007-2008) , sinemada nelerle karşılaştığımı hatırladım. Bir sürü film, bir sürü okuma ve yetenekli insanların olduğu, o sanat merkezinde ilk defa tanışmıştım Jim Jarmusch ile. Tabiki coffee and cigarattes ile de ilk tanışmalarımdı. Bağımsız sinemanın önde gelen yönetmenlerini izlediğimiz aylardı. Yıl 2023 ve ben yine Jarmusch a hayran bir şekilde izlemeye koyuldum. 

Her şeyden önce, bana kalırsa en iyileri ; Kahve ve sigara - Ölü adam - Paterson - Dünyada bir gece - Sadece aşıklar hayatta kalır - Cennetten daha garip - Hayalet köpek .                              https://www.youtube.com/watch?v=3K4kO5tFMKc

Paterson filmi, jim Jarmusch'un yalnız karakterler diye adlandıracağım bir yapım. Diğer filmlerinden de benzer yalnız karakterler olduğunu söylerim. Paterson da daha durağan ve gündelik bir yaşantıyı anlatır. şöyle ;  Film de Paterson isimli ( Adam Driver) otobüs şoförü ile eşinin gündelik yaşantısını anlatır. Tabi bu kadar da sıradan değildir film, çünkü şiir yazan bir şofördür paterson. New Jersey de otobüs şoförü olan şairin adı ile yaşadığı şehir aynı isimde. Her mesai bitiminde evine gider , evden sonra köpeğini yürüyüşe çıkarır ve bira içer. 

Gündelik yaşantılarımıza dair bir eleştiri veya gönderme, yok denilebilecek kadar azdı. Paterson'un  bar da ; Abbott ve castellonun , Romeo ve Jüliet'le ne ilgisi var ? sorusunu yönelttiği barmen ile göz göze gelirler ... işte bu sahnelerde filmi anlamak adına çok iyi olaylar yaşanıyor. Diğer masalardan birinde bir çiftin ayrılığını izliyoruz. Paterson buydu. Laura ile olan ilişkisi de bu olaydan farksız değildi. Laura ile Paterson birbirlerine benzemeyi bir kenara bırakın ilgi alanları da  hiç uyuşmaz. Uyuşmama halini bütün film boyunca izleriz. Laura, siyah-beyaz renklerin arasında kek yaparak dolanıp duran biridir ama paterson'un içinde renk vardır. Bu renk şiirdir.  

Paterson bir şiirinde üç boyuttan bahseder. Yükseklik,genişlik,derinlik ve zaman. Şiir gider bir ayakkabı kutusuna örnek olur. iyi düşünülmüş bir metindi çünkü ayakkabı kutusunun sınırlarını belirledi gibi geldi bana. 

* Adam Driver'ı Mariagge Story de hayranlıkla izlemiştim. Paterson ile benzer özellikleri olan yapım. karakterin adamı diyebilirim. 

kaçış 
bana yol vermek için 
kenara çekilen 
trilyonlarca molekülün
içinden geçiyorum
ve bu olurken,
trilyonlarcası daha
oldukları yerde duruyor
ön camı temizleyen silecekler gıcırdamaya başladı
yağmur durdu
ben durdum.
köşede
annesinin elinden tutmuş sarı yağmurluklu bir çocuk var

Marvin'i unutmamak gerek. İngiliz Bulldog cinsi bir köpek, paterson ile laura nın arasında kalan bir eşya gibi veya onun da kararlarının olduğu evde yaşamlarını sürüyorlar. Bir program varsa marvin ne yapılmalı ? yada paterson'ın yapacak birşeyi yoksa marvini dolaştırır ... Zamanla marvin, patersonın koltuğuna bile oturur. 

    Marvin'in köpek değilde saksı olduğunu düşünürsek ... Evlilik yaşantılarında tutunulacak bir şeyler aranır hep, lauranın kek yapması, lauranın çok istediği gitarı alabilmesi ... yada patersonın tutkuyla bağlı olduğu şiir e . varmak istediğim de ; bizler bu modern dünyada alışkanlıklarımız , hayallerimiz, kariyerimiz ile ilgili bir ilişkinin boğazını sıkıyoruz. Her durumda biri, diğerinin hayallerine ortak olmakla kalmıyor ittirici güç, destekleyici biri olmak zorunda hissettiriyor. Çünkü laura, patersonın şiirlerini yazdığı defterinin kopyasını almasını istiyor. Sonra da kitaplaştırma hayalinden bahsediyor. Bunları paterson düşünmüyor bakın !  Lauranın kekleri sadece kekti, paterson'ın yazdıkları da gündelik dizelerden oluşan şiir . Aynen filmdeki gibi bir sonuca varıyorum, marvin Paterson'ın şiir yazdığı defteri parçalıyor. 

    Söyleyeceklerim bitmedi . Laura ile patersonın ilişkisinde değinmek istediklerim bir evlilikte,  üzüntü dediğimiz şey de bile bir başkası var. paterson kendisi üzülmüyor , laura şiir defteri için paterson dan daha fazla üzülüyor.  

  

  Paterson'ın(şehir) içinde Paterson yok . Patersonın içinde Laura var ...